PALYATİF BAKIM NEDİR?
Palyatif bakım, mevcut hastalıkları nedeni ile tam olarak iyileşemeyen veya yaşam sonunda desteğe ihtiyacı olan hastalara yardım etmeyi amaçlayan bir tıp alanıdır. Aynı zamanda ‘destekleyici bakım’ olarak da bilinir. Hastanın acı çekmesinin giderilmesi ve yaşam kalitesinin artırılmasına odaklı bir bakım şeklidir.
Eskiden ‘Hastanız için yapabileceğimiz bir şey yok, alın evinize götürün’ denilen hastaların ağrı ve diğer sıkıntılarının azaltılması üzerinde durulur. Yaşamın sonunda, hastalığı iyileştirme amaçlı tedavilerin amacına ulaşamadığı durumlarda palyatif bakım devreye girer ve hastanın şikayetlerine yönelerek yaşam kalitesini artırmayı hedefler.
Amaç hastaların yaşamına yıllar değil yıllarına yaşam katmaktır. Her hastanın yaşamının son günlerini belli bir kalite ve huzur içerisinde geçirmeye hakkı vardır. Bu nedenle palyatif bakım günümüzde insan hakları değerleri arasında sayılmaktadır. Hasta ve yakınları ile iletişim, ölümün doğal bir süreç olarak kabulü, hastanın kararlarına ve seçimlerine saygı duyma, yas sürecinde aileye destek sağlama palyatif bakımın ilkeleri arasındadır.
PALYATİF BAKIMA KİMLER İHTİYAÇ DUYAR?
Palyatif bakım gerektiren başlıca hastalar; alzheimer gibi nörolojik ilerleyici hastalığı olan hastalar , ileri derecede organ yetersizliği olan hastalar, tedaviye yanıt vermeyen kanser hastaları, beslenmesi fiziksel ve nörolojik/psikolojik nedenlerle bozulmuş beslenme desteğine ihtiyaç duyan hastalar, yatak yarası açılan yatağa bağımlı hastalardır.
PALYATİF BAKIM HANGİ TEDAVİ VE DESTEKLERİ KAPSAR?
Ağrının ve diğer bulantı, ishal, kilo kaybı, uykusuzluk, depresyon gibi bulguların kontrol altına alınması ve hafifletilmesi
Hastada oluşan istenmeyen yan etkilerin giderilmesi
Beslenme desteğinin sağlanması
Solunumun rahatlatılması
Hastanın ve ailesinin psiko-sosyal ve manevi gereksinimlerinin karşılanması
Hasta ve ailesinin eğitilmesi
Hastanın son dönem bakımı
PALYATİF BAKIM DESTEĞİ ALMAK İÇİN NEREYE BAŞVURULUR?
Başvurular; palyatif bakım hizmeti almak isteyen hastaların kendisi veya aile bireyleri tarafından bizzat palyatif bakım birimine yapılabileceği gibi aile hekimi, hastanın takip ve tedavisini yapan diğer hekimler veya evde sağlık hizmetleri ekibi tarafından yönlendirilerek de yapılabilir